Kurumsal Kimlik Tasarımı

Kurumsal kimlik tasarımı konusuna değinmeden önce, dijital imkanlar bu hale gelmeden Amerika’da çok ciddi bir fotokopi makinesi satışı ile ilgili bir pazar vardı. Günümüzde de mutlaka hala işlerini basılı kağıtlar ile yürüten işletmeler için geçerliliğini sürdürüyordur. Bu pazarda bulunan satış temsilcileri yaptıkları görüşmelerde müşterilerini öncelikli olarak “baskı kalitesi” üzerinden yakalamaya çalışırlardı. Kopyalanan her sayfada mükemmel baskı kalitesi. Xerox, Konica Minolta, Kyocera gibi markalar böyle var oldular ve hatta Xerox markası o kadar ön plana çıktı ki fotokopi çekmek yerine “Xeroxlamak” şeklinde bir terminoloji haline geldi. Bir işin, bir eylemin standardı olması için kararlılık önemlidir. Bu bir kağıdın kopyası olsa da sizin işinize ve müşterilerinize verdiğiniz önemi gösterir. İşte bu yüzden fotokopi makineleri önemliydi ve vizyon sahibi işletmeler bunu önemsiyorlardı. Çünkü sonuçta buda kurumsal kimliklerinin bir parçasıydı.

Kurumsal kimlik tasarımı ile ilgili bilinmesi gerekenler

Kurumsal kimlik nedir?

Her nasıl bir bireyin kimliği ve bir karakteri varsa, kurumsal kimlikte kurumların karakteridir. Kurduğunuz ilişkilerde karakteriniz etkendir. Güven, samimiyet, tecrübe, çalışkanlık ve özveri gibi nitelikleriniz karakterinizde bulunur. Anlatmazsınız, taşıdığınız vasıfları karşı taraf alır ve iletişiminiz bu değerler üzerinden gelişir. Bu durum markanız ile özdeşleştirildiğinde kurumsal kimlik ortaya çıkmaktadır.

Sanayi toplumlarının gelişmesi ile ortaya çıkarak günümüze kadar geçerliliğini sürdürdü. Ürün ve hizmet çeşitliliğinin artması, aynı sektörde bulunan işletmelerin konulara farklı bakış açıları getirmesi ile özelleşti. Bu durum her markanın kendine has bir kimlik yaratması gereksinimini doğurdu. Konu ile ile ilgili yapılan tarihsel değerlendirmelerde bile ticaretin var olması ile birlikte tüccarların kendilerini diğerlerinden ayıran semboller ve işaretler kullanıldığı görülmüştür. Bu semboller insanların geçimlerini tarım ve hayvancılıkla gerçekleştirdiği çok eski tarihlere kadar uzanır. Hayvancılıkla uğraşan kişiler kendi hayvanlarını diğer hayvanlardan ayırabilmek adına üzerilerini korlanmış demir ile işaretlemekteydiler. Böylelikle hangi hayvanın kendilerine ait olduğunu özelleştirerek ayırma şansları olmaktaydı. Bu sürecin ardından kendini veya yaptığı işi nitelemek adına bu semboller gelişerek günümüzde logo ve kurumsal kimlik gibi formlara büründüler.

Günümüzde de varlığını sürdürmekte olan bilinen en eski markalardan Stella Artois’e ait logo tasarımları

Time dergisi internet sitesinde “Dünyanın en eski 10 logosu” başlıklı bir makaleye yer vermiş. Bunların içerisinden kuruluş tarihi 1366 olarak belirtilen Belçika bira markası “Stella Artois” ön plana çıkıyor. Time dergisinin tespitine göre “Stella Artois” logosu olduğu bilinen en eski markadır.

Bir işletmenin kurumsal kimliğe sahip olmasında ki temel amaç rakiplerinden ayrışarak kendisini özel bir şekilde konumlandırmasıdır. Bu kimliğin, markaya ait unsurların üzerinde uygulanmasına ve standartlarının belirlenerek her alanda uygulanma biçimine kurumsal kimlik tasarımı denilir. Markaya ait unsurların nasıl kullanılacağı ile ilgili teknik bilgilerin yer aldığı çalışmaya ise kurumsal kimlik kılavuzu denilir. Kurumsal kimlik çalışması ile standartları somut olarak belirlenen marka, istenildiği gibi değiştirilerek esnetilemez. Markayı bir ürün gibi düşünürsek, kılavuzda da markanın nasıl kullanılacağı ile ilgili net bilgiler yer alır.

Renault markasına ait kurumsal kimlik kılavuzu içerisinde bulunan kartvizit uygulama örneği

Yukarıda yer alan “Renault” markasının kurumsal kimliğine baktığımızda markaya ait kartvizitlerin nasıl uygulanacağı ile ilgili teknik bilgileri rahatlıkla görebiliyoruz. Burada söz konusu kartvizitte logonun nerede duracağı ve kartvizit üzerinde yer alacak içerik bilgilerinin nasıl konuşlandırılacağı ile ilgili çok net bilgiler bulunmakta. Aynı şekilde kurumsal kimlik kılavuzu dahilinde markanın yazı karakteri, renkleri ile ilgili de bilgiler yer almaktadır. İşin veya işletmenin ölçeği ne olursa olsun markaya ait bu tanımlamalar olmadan ortaya çıkacak sonuç şeklen kulaktan kulağa oyununa benzer şekilde sonuçlanacaktır.

Kurumsal kimlik neden gereklidir?

Kurumsal kimlik tasarımı konusunda, yukarıda değindiğimiz hali ile kısmen neden gerekli olduğu yönünde de ipuçları verdik. Daha net anlaşılması için konuyu örneklendirecek olursak; Diyelim ki yeni kurduğunuz bir şirketiniz var marka tescili ve logo tasarım ihtiyaçlarınızı profesyonel bir biçimde tamamladınız fakat kurumsal kimlik yaptırmayı düşünmediniz. Genel olarak insanlar kartvizit, antetli kağıt, diplomat zarf gibi ürünler matbaa da basıldığından kurumsal kimliğinde matbaa da yapıldığı düşünebilirler. Ve nasıl olsa logonuz da elinizde olduğuna göre pek tabi matbaacım bu işi halledebilir diye düşünebilirsiniz. Kornea olarak bir çok matbaacıdan “Ne var canım o da sarı bu da sarı” gibi cümleler duyduğumuz için maalesef bu konuyu tekrar düşünmenizi rica ediyoruz. Aksi taktirde sarının elli tonunu görmeniz mümkün olabilir ve bu markanız açısından pek hoş bir durum olmaz.

Ticari faaliyetlerinizi sürdürdüğünüz müddetçe markanız ile ilgili pek çok kurumsal ihtiyaçlarınız olacak bunlara “Kurumsal kimlik içeriği” başlığımızda yer vereceğiz. Kurumsal kimliğinizi bu ihtiyaçlarınız öncesinde tamamlamış olursanız, kimliğinizin her alanda bir standardı olacak ve yolunuza sağlam adımlarla devam edebileceksiniz.

Tüm çalışmalarda renkler, renk kodları belirlenmesi durumunda Dünya genelinde aynı karşılığa denk gelir. Sarıya “sarı” derseniz, sarının isimlendirilebilen 58 tane tonu bulunduğuna buradan bakabilirsiniz. Bunların haricinde baskıda veya dijital ortamda kullanılacak renk katalogları (Pantone, CMYK, RGB) ele alındığında ise 100’lerce tonunu görmeniz mümkün. Bu yüzden “sarı” sadece “sarı” değildir.

Markanızın renkleri, kullanılacak ana ve yardımcı yazı karakterleri, kullanılacak tabela, afiş, billboard, kalem, kupa bardak vb. ürünlerde logonuzun nasıl konuşlandırılacağı ile ilgili ölçeklendirilmiş planlamalar kurumsal kimlik kılavuzu hazırlanırken belirlenir. Bu sayede ürünleriniz Amerika’da da hazırlansa, Hindistan’da da hazırlansa yapılacak iş bellidir.

İşletmenizde kullanacağınız matbu ürünler sürekli olarak belli dönemlerde tekerrür edeceğinden, bu konuda ki hata paylarının da önüne geçmiş olup fatura, irsaliye, kartvizit, antetli kağıt gibi basılı işlerin aynı bütünlükte korunması sağlanabilir. Referanslarımız arasında bulunan “Simbak” markası için hazırladığımız kurumsal kimlik tasarımı çalışmasını görüntülemek için tıklayınız.

Kurumsal kimliğin faydaları ve kurumlar için önemi

Kurumsal kimliğin önemi günümüzde yadsınamaz ölçektedir. Gün geçtikçe tüketici ile üretici arasındaki fark giderek azalırken, tüketicilerin kendilerini özel hissetme talepleri artmaktadır. Buda hizmetin ve hizmet kalitesinin arttırılmasını kaçınılmaz kılmaktadır. Hal böyleyken tüketicinin müşteri ile arasındaki en güçlü bağ “güven” üzerinde odaklanır. İnsanları markanıza güvenmeleri için zorlayamazsınız, güven kurmuş olduğunuz doğru ilişki ve iletişim koşullarında karşı taraf tarafından edinilen bir şeydir.

Uzun vadeli süreçler karşı tarafa güven telkin eder. Kendisine ve işine güvenmeyenler, yaptığı işi uzun vadeli düşünmeyenler bu konuya yatırım yapmaktan çekinirler. Kurumsal kimlik çalışmasını ekstra bir maliyet olarak değerlendirirler. Hizmetlerimizden biri olan “seo” çalışması ile ilgili konuyu örneklendirirsek; “Arama motoru optimizasyonu” yaparken uygulanması gereken pek çok doğru adım vardır. Sepetinizde ne kadar çok sağlam yumurta birikirse o denli başarılı olursunuz. Bu adımlardan biri ise web sitesi için temin edilen alan adının vadesidir. Bir web sitesinin alan adı en az 1 yıl olmak koşulu ile 10 yıla kadar tescil edilebilir. Uzun süreli satın alma işlemi size çok ciddi bir iskonto sağlamasa da arama motorlarının gözünde uzun vadeli tescil edilen alan adları 1 yıla göre daha güvenilirdir. Buda sizin için, şayet “seo çalışması” yaptırmayı düşünürseniz önemli bir ip ucu olsun.

Kurumsal kimlik aynı zamanda marka bilinirliği, marka sadakati gibi değerleri de beraberinde getirir. Markanız ne kadar çok görünürse marka bilinirliğini o kadar artar. Örneğin kartvizitinizin tasarımı diğerleri gibi sıradan olmadığında verdiğiniz kişiler ona daha farklı değer vererek cüzdanlarında taşıma ihtiyacı hissederler.

Kurumsal kimlik içeriği

Kurumsal kimlik tasarımı için standart bir içerik bulunmayıp farklı sektörler için bu alanda kullanılan ürünler mevcuttur.

Müşterilerimizden APAŞ markası için hazırlanan kurumsal kimlik tasarımı örneği

Kurum içi ürünler:

Logo, antetli kağıt, kartvizit, diplomat zarf, torba zarf, cepli dosya, bloknot, matbu ürünler (fatura, irsaliye, tahsilat makbuzu ve sürekli formlar), e-posta imzası, kıyafetler ve kurumsal kimlik kitapçığı.

Kurum dışı ürünler:

Katalog, broşür, gazete ve dergi ilan şablonları, afiş, takvim, tebrik kartı, davetiye, sertifika, etiket, menü, tabela, billboard ve araç giydirme görselleri, promosyon ürünleri.

Yukarıda yer alan kurum içi ve kurum dışı ürünler farklı sektörlere göre değişiklik gösterebileceği için talep edilen çalışmada ilgili kurumun ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir. Temel anlamda ticari faaliyetlerini sürdüren bir işletme için kartvizit, antetli kağıt, diplomat zarf, fatura, irsaliye, tahsilat makbuzu gibi ürünler iş akışındaki gereksinimleri karşılamaktadır.

Örneğin fast food ürünleri satan bir mağazanız olduğunu düşünürsek, temel anlamda ihtiyaçlarınızı logo, tabela, fatura, sipariş formu, ürün menüsü, amerikan servis, paketleme ürünleri, çalışan kıyafetleri, afiş, billboard ve araç giydirme olarak değerlendirebiliriz. Çalışma sürecinizde direk olarak son tüketici ile alışverişte bulunacağınızdan yukarıda belirtilen diplomat zarf veya cepli dosya gibi ürünlere gereksiniminiz olmayacaktır. Fakat markanız ile ilgili başlangıç aşamasında veya daha sonra “franchising” gibi bir planınız mevcutsa müşterileriniz arasında alt işletmelerde olacağından resmi yazışmalar, sunumlar, fiyat teklifi vb. gereksinimleriniz için bu ürünlerde ihtiyacınız dahilinde olacaktır.

Örneği bir sigorta şirketi olarak değerlendirdiğimizde ise ihtiyaçlar logo, kartvizit, antetli kağıt, diplomat zarf, torba zarf, cepli dosya, sözleşmeler, matbu ürünler, e-posta imzaları, gazete ve dergi ilan şablonları, tabela, promosyon ürünleri gibi revize etmek mümkün.

Dolayısı ile başlangıçta belirtmiş olduğumuz gibi kurumsal kimlik hizmetleri markanın bulunduğu sektöre göre farklı ürünleri içerebilir veya özelleştirilebilir durumdadır.

Kurumsal kimlik danışmanlığı

Kurumsal kimlik danışmanlığı, markanızın oluşturulmasında, doğru bir başlangıç yapabilmek veya markanızın geliştirilmesi ile ilgili doğru yönlendirmeler alabilmek adına önemlidir. İletişim fonksiyonları tek bir kanal üzerinden gerçekleşmediğinden bu konuda tüketici ile marka arasında güçlü bağlar yaratmak adına tecrübe ve doğru destek almak önemlidir.

Markanın oluşturulması aşamasında, kullanmayı düşündüğünüz, markanın hangi temellere dayandırıldığı ve tüketicinin gözünde nasıl göründüğü, daha önceden tescil edilip edilmediği incelenmelidir. Şayet marka, marka vasfına haiz değil ise veya daha önceden tescil edilmiş ise markanızın ne şekilde revize edilebileceği konusunda profesyonel destek almanız şart. Doğru iletişim materyallerinin kullanımı ve geliştirilmesi ise markalaşma sürecinde işlerinizi kolaylaştırarak nitelikli bir şekilde ilerlemenizi sağlar.

Kurumsal kimlik danışmanlığı, bir marka için oluşturulan değerlerin somut bir biçimde tüketiciye doğru ulaştırılması konusunda profesyonel destek sağlar.

Simbak markası için yapılan “marka yenileme çalışması” sonucu marka logosunun öncesi ve sonrası

Yukarıdaki örnekte referanslarımız arasında yer alan “Simbak” markasına ait marka yenileme çalışmasına ilişkin eski ve yeni logo tasarım örneklerini görüyorsunuz. Önceki çalışmada daire içerisinden biraz taşırılmış ve sağa doğru çevrilmiş bir “S” harfi görüyorsunuz.  Yangın ihbarı ve güvenlik sistemleri alanında çalışan bir işletme için sadece bir sembol ve tüketicinin algısında sadece bir “S” harfinden ibaret.

Söz konusu markanın sektörüne bakacak olursak, yangın ve güvenlik sistemleri ihtiyaç olduğunda öncelikli olarak tüketicinin kendini güvende hissetmesi oldukça önemlidir. Çünkü tüketicinin amacı kendini güvende hissetmek. Sonrasında ki, yani markanın yenilenen logosuna bakıldığında ise öncelikli olarak aynı amaç için buluşan temsili iki eli rahatlıkla görebilirsiniz. El sıkışmanın anlaşmak, samimiyet ve güvenmek gibi karşılıkları mevcuttur. Sembolün bütününe baktığınızda ise “S” harfini görebilirsiniz. Bu tip bir yenileme çalışmasında eski kimlikten tamamen uzaklaşmamak adına ise markanın renkleri korunmuş ve çeşitlendirilmiştir.

İşte aranılan ve bizim yazımızın başından beri tekrar etmeye çalıştığımız şeyde tam olarak budur. Markanızı yukarıdaki şekilde temel değerlere dayandırarak kurumsal kimliğinizi oluşturduğunuzda, faaliyetlerinizi ve pazarlama politikanızı da rahatlıkla bu zemine oturtabilirsiniz. Çünkü bu tip değerler müşterilerinizin algısında yer ettiğinde onlarla daha sağlıklı ve uzun vadeli ilişkiler kurmanıza olanak tanıyacaktır. Diğer hali ile oluşturduğunuzda ise rakipleriniz arasında fark edilmeden herhangi bir marka olarak yolunuza devam edersiniz.

Kurumsal kimlik fiyatları

Kurumsal kimlik tasarım fiyatları pek tabi bu denli kapsamlı olarak bahsedilen bir işe başlanmadan önce herkes tarafından merak edilmektedir. İşletmelerin bir çok masrafının bulunduğu kuruluş aşamasında kurumsal kimlik fiyatı da önemli hale geliyor. Tasarım konusunda pek çok alanda olduğu gibi kurumsal kimlik tasarımı içinde geniş bir fiyat yelpazesi ile karşılaşmak mümkün. Peki nedir bu alanda fiyat konusunun farklılaşmasına sebebiyet veren durum?

Öncelikli olarak reklam sektörü içerisinde birbirine benzeyen farklı iş kolları bulunmaktadır. Yazımızda bahsettiğimiz gibi kurumsal kimlik tasarımı ihtiyacınızı matbaacınız ile çözümlemeye çalışırsanız farklı, tabelacı ile çözümlemeye çalışırsanız farklı, serbest çalışan bir kişi ile farklı, konusunda tecrübeli bir reklam ajansı ile çalışırsanız farklı fiyat almanız mümkün. Tabi burada markanızın geleceğiniz teslim etmek için sizin seçiminiz oldukça önem kazanıyor. Yanlış bir tercih yapmanız durumunda “sizi ele güne reklam mı ederler”, “reklamın iyisi kötüsü olmaz” klişesini markanız üzerinde uygulamaya mı çalışırlar orası bizim konumuzun dışında.

Kurumsal kimlik tasarımı bir yatırım aracıdır. Markanız adına bir sermaye, duran varlıktır. İşletmenize her nasıl makine teçhizat alıyorsanız, kurumsal kimliğinde size gelir getirisi olan araçlardan biri olduğunu unutmamak lazım. Bu çalışmayı doğru bir şekilde sonuçlandırdığınızda, ticari faaliyetleriniz devam ettiği sürece, yani uzunca bir süre bu çalışmadan faydalanırsınız. İşin özü ofisinizi daha güzel göstereceğini düşündüğünüz ve maddi olarak hiçbir getirisi olmayacak bir LCD televizyondan çok daha faydalı olacağından emin olabilirsiniz.

Logo tasarım sayfamızda da bahsettiğimiz gibi bu konuda öncelikli olarak kendi bütçenizi belirlemenizde ve kurumsal kimlik tasarımı yapan firmalar arayışına bu şekilde başlamanızda fayda var. Kurumsal kimlik fiyatları değişkendir. Kurumsal kimlik içeriği başlığımızda belirtmiş olduğumuz ürünlerden hangilerine ihtiyacınız olacağı veya çalışmanızı kurumsal kimlik kılavuzu biçiminde talep edip etmeyeceğinize göre değişebilir. Bu yüzden öncelikli olarak markanız için kullanacağınız araçları belirlemenizde ve kurumsal kimlik hizmetleri konusunda profesyonel bir destek almanızda fayda var.

Müşterilerimiz ile yapmış olduğumuz görüşmeler doğrultusunda biz kendi çalışmalarımız için standart alternatifler oluşturarak sunduğumuz hizmet karşılığında neleri gerçekleştireceğimizi nitelendirme yönünde bir politika izlemeyi tercih etmekteyiz.

Kurumsal kimlik tasarımı ile ilgili son öneriler

Markanızı nasıl konumlandırdığınız ve markanızın temelleri son derece önemlidir. Dijital çağın günümüzde yarattığı etki, tüketim alışkanlıklarını farklılaştırıp, süreçleri hızlandırırken anlık heyecanlar yerine kalıcı değerler üzerine yatırım yapmak uzun vadede size kazandıracaktır. Bu yüzden markanız var olduğu sürece oluşturduğunuz kurumsal kimlik’te müşterileriniz ile kuracağınız ilişkide önemli bir yer edinecektir. Değerlerinizi aktarma ve kendinizi ifade biçiminiz sadece bir kağıt parçasından çok daha fazlası olmalıdır.

Bu yüzden kurumsal kimlik ajansı tercihinizi dikkatli bir şekilde değerlendirerek anlatmak istediklerinizi doğru aktarabilme yeteneğine sahip, doğru ajanslarla çalışın. Markalaşma süreci bir ekip çalışmasıdır ve doğru takım arkadaşlarını seçmeniz durumunda basamakları tahmin ettiğinizden çok daha hızlı tırmanırsınız.

Kurumsal kimlik fiyatı ikinci planda değerlendirilerek, edineceğiniz çalışmanın niteliği ve öznelliğini önemseyiniz. Çalışma sonrasında vektörel dosyalar ve türevlerini mutlaka temin ederek arşivleyiniz çünkü daha öncede belirttiğimiz gibi kurumsal kimliğinize ait ürünler size tek sefer değil, ticari faaliyetlerinizin devam ettiği müddetçe lazım olacaktır.

Dünyaca ünlü markalar bu konuya sürekli yatırım yapmakta ve varlıklarını geliştirmekteler. Fakat unutmayın ki hiç bir marka kurulduğu andan itibaren ünlü bir marka olarak doğmamıştır. Her biri geçmişinde sürekli kendilerini geliştirme çabası içerisinde ve doğru yatırımlar yapılması ile günümüze kadar ulaşmıştır.

Aşağıdaki blog yazımıza da göz atmanızda yarar görüyoruz.

Kurumsal Kimlik Tasarımının Marka Üzerindeki Etkisi